Een minpuntje van een vakantie in de Caribbean is dat er eigenlijk altijd wel muggen zijn. De ene keer wat minder dan de andere keer, maar ze zijn er altijd. En sommige muggen zijn verspreiders van virussen, zoals Dengue. Wat is het en wat kun je doen om de kans zo klein mogelijk te maken dat je er last van krijgt?
-Laatste update 11 april 2024. Deze pagina is vandaag () nog actueel.-
Dengue
Wat is Dengue eigenlijk? Dengue, ook wel knokkelkoorts genoemd, is één van de snelst door muggen verspreidende virussen ter wereld. Jaarlijks zijn er wereldwijd zo’n 400 miljoen mensen die besmet raken met Dengue. Je loopt vooral risico in een (sub)tropisch klimaat, dus let op als je reist naar Azië, Afrika, Zuid-Amerika of de Caribbean. En daarmee valt Curacao dus ook in het risicogebied voor Dengue. Dengue kenmerkt zich vooral door flinke koorts, hoofdpijn en pijn in spieren en/of gewrichten.
Wil je het risico op Dengue zo klein mogelijk maken? Dat kan eigenlijk maar op één manier: zorg dat je niet/zo weinig mogelijk gebeten wordt door een mug die het virus kan overbrengen. Klinkt simpel, maar in praktijk helaas soms best wel lastig.
Welke mug
Er zijn twee soorten muggen die het Dengue-virus kunnen overbrengen zijn de vrouwtjes van de Aedes Aegypti (Gelekoortsmug) en de Aedes Albopictus (Aziatische Tijgermug). Maar laat dat vooral de theoretische kennis zijn waar je verder weinig mee kunt: als zo’n naar beestje om je heen zoemt lijken ze allemaal op elkaar en kun je echt niet zo snel herkennen of dit een ‘veilige’ of een ‘besmettelijke’ mug is. Kortom: doe er alles aan om je door geen enkele mug te laten prikken. Klein voordeel: de muggen die dengue verspreiden zijn vooral overdag actief, dus als je ’s nachts geprikt wordt is de kans klein dat het een ‘foute’ mug is.
Dengue op Curacao – update
In de winter 2023/2024 is er een uitbraak van dengue (knokkelkoorts) op Curacao. We geven je hierbij enkele updates van de stand van zaken:
11 april 2024 – Weinig nieuws
Na de persconferentie een week terug van het Ministerie van GMN, is er al een week geen officieel nieuws m.b.t. de dengue op Curacao. Vanuit het Ministerie is deze week enige communicatie op gang gekomen (in 4 talen) om de lokale bevolking te informeren over de symptomen van dengue, hoe je kunt verspreiding van Dengue kun vermijden en de tips voor het controleren op en opruimen van mogelijke broedhaarden voor muggen in/om het huis.
Dat er weinig nieuws is, kan er op wijzen dat de uitbraak van dengue op Curacao niet op grote schaal doorzet. Ongetwijfeld zullen er de afgelopen week nog nieuwe besmettingen zijn geweest. Maar zowel via de overheid, als ook vanuit diverse lokale media en algemene ‘vibe’ op social media door de lokale bevolking lijkt het mee te vallen en zijn er zeker ook geen verontrustende signalen dat het de verkeerde kant op gaat.
Dengue op Curacao
4 april 2024 – Persconferentie Ministerie GMN
Het ministerie van GMN (Gezondheid, Milieu en Natuur) geeft op donderdag 4 april een persconferentie m.b.t. de dengue-situatie op Curacao. De highlights:
– Er zijn dit jaar t/m eind maart 229 gevallen van dengue op Curacao bevestigd. Daarnaast nog 299 andere gevallen met een (sterk) vermoeden dat het ook om dengue zou gaan. Totaal dus 528 dengue-besmettingen op Curacao in de eerste 3 maanden van 2024. Er was m.n. een flinke toename van dengue-besmettingen in februari. Ter vergelijk: in heel 2023 slechts 11 bevestigde dengue-besmettingen en 11 vermoedelijke dengue-gevallen.
– Er zijn dit jaar 73 patiënten met dengue opgenomen (geweest) in het Curaçao Medical Center. Opvallend: 24 daarvan (33%) was jonger dan 20 jaar. Drie patiënten zijn overleden aan de gevolgen van Dengue en er zijn 15 toeristen opgenomen in het ziekenhuis a.g.v. dengue.
– Twee opvallende zaken bij deze uitbraak:
(1) De periode. Normaal begint een uitbraak in oktober/november, midden in het regenseizoen, met hoogtepunt in december.
(2) De dengue-mug (Aedes Aegypti) lijkt nu ook eitjes te leggen in vervuild water. Voorheen werden alleen eitjes gelegd in schoon stilstaand water.
– De situatie op Curacao is vergelijkbaar met de dengue-situatie op andere eilanden in de regio en in Zuid-Amerika.
– Minister-president Pisas geeft aan dat er geen dengue-crisis is, maar dat de situatie wel serieus genomen moet worden.
– De regering gaat acties organiseren voor strengere schoonmaakmaatregelen en zo mogelijk broedplaatsen van muggen te elimineren. Hierbij zullen opruimacties worden opgestart in samenwerking met groepen vrijwilligers.
– Mevr. Arias (Ministerie van Volksgezondheid) geeft aan dat vooral een gezamenlijke aanpak nodig is in de strijd tegen de dengue-epidemie, waarbij ook de bevolking zelf mee moet helpen.
– Mensen met klachten die mogelijk een symptoom van dengue zijn worden opgeroepen niet af te wachten maar naar de huisarts te gaan. Het is van belang om ouderen en kleine kinderen goed in de gaten te blijven houden op het vertonen van symptomen van dengue.
bron: Antilliaans Dagblad, 4 april 2024
Dengue op Curacao
3 april 2024 – Ministerie GMN: “situatie blijft zorgwekkend”
Het Ministerie van GMN heeft laten weten dat er momenteel 2 personen opgenomen zijn in het ziekenhuis als gevolg van een dungue-besmetting. In veel landen in Zuid-Amerika en het Caribisch gebied is de situatie zorgwekkend. Er wordt een dringende oproep gedaan aan de bevolking en bedrijven op Curacao om mee te helpen in de bestrijding en het voorkomen van broedplaatsen van de mug die dengue (en zika en chikungunya) kan verspreiden.
In de afgelopen maanden zijn er 73 personen opgenomen (geweeest) in het Curaçao Medical Center met gevolgen van dengue-besmetting. Opvallend is dat 1/3 van de opgenomen personen jonger is dan 20 jaar. De drie personen die zijn overleden a.g.v. dengue waren tussen de 20 en 40 jaar. De deskundigen op Curaçao benoemen deze relatief lage leeftijden ‘opmerkelijk’.
bron: Paradise FM, 3 april 2024
Dengue op Curacao
2 april 2024 – item in NOS Journaal
Bij het NOS Journaal van 20:00 op 2 april op de Nederlandse televisie komt een item voorbij over dengue op Curacao. Het item geeft een redelijk negatief beeld, alsof er een enorme uitbraak van dengue op Curacao gaande is. Ja, er is zeker wat aan de hand, met veel zieken en tot nu toe 3 personen die zijn overleden aan de gevolgen van dengue. Maar met opmerkingen als “een kwart van het vakantiepark ligt ziek op bed” kan al gauw de indruk gewekt worden dat 25% van Curacao besmet is met dengue en dat is zeker niet het geval. Zoals aan het einde van het item gemeld wordt: als de accommodaties ervoor zorgen dat in de tuin geen rommel ligt en geen stilstaand water, plus als de toeristen DEET meenemen en lange bedekkende kleding, dan is de kans op dengue minimaal als iedereen alert is en zoveel mogelijk probeert de kans op overlast van muggen te verkleinen.
Dengue op Curacao
25 maart 2024 – Informatiesessie Ministerie GMN
Op een informatiesessie is door het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) o.a. het volgende bekend gemaakt:
– De afgelopen weken zijn er zo’n 20 personen na een dengue besmetting opgenomen in het Curaçao Medical Center. Drie van hen zijn overleden, met daarbij de opmerking dat deze 3 overleden personen alle drie onderliggende aandoeningen hadden.
– De huidige situatie is zorgwekkend, maar er is zeker geen reden tot paniek, aldus epidemioloog Yaskara Halabi.
– Sinds eind november zijn er 106 dengue-gevallen opgenomen (geweest) in het ziekenhuis.
– GMN heeft 20 gevallen van dengue besmetting geregistreerd onder toeristen. (Opmerking NaarCuracao: Dat is uiteraard zeer vervelend voor die 20 personen die het betreft en hun reisgenoten, maar op een totaal van ruim tweeduizend toeristen die gemiddeld elke dag op Curacao aankomen is het een zeer klein percentage).
– Ook Zika en Chikungunya zijn recent gesignaleerd op Curacao.
– Een nieuwe, opkomende virus-ziekte is het Oropouche-virus. Deze is nog niet op Curacao geconstateerd, maar het ligt in de lijn der verwachting dat Oropouche ook op Curacao zal verschijnen in de komende periode.
bron: Caribisch Netwerk, 26 maart 2024
Dengue op Curacao
31 januari 2024 – toename Dengue op Curacao
De GGD op Curacao bevestigt een toename van Dengue op Curacao. In de laatste weken van 2023 werden al enkele gevallen bevestigd, in januari is dit gestegen tot 31 gevallen van dengue op Curacao, plus één geval van Chikungunya.
Het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) voert actief campagnes om broedplaatsen van muggen te verwijderen en te voorkomen, maar benadrukt ook dat de bevolking hier actief in mee moet helpen.
bron: Paradise FM, 1 februari 2024
Dengue op Curacao
Wel of niet naar Curacao?
De tijdelijke uitbraak van Dengue op Curacao zorgt bij sommige toeristen direct voor lichte paniek en twijfel om wel of niet naar Curacao te gaan voor vakantie. Uiteindelijk moet iedereen voor zichzelf die keuze maken. In sommige gevallen is het wellicht verstandiger om nu even niet naar Curacao te gaan, b.v. als je serieuze onderliggende aandoeningen hebt waardoor een besmetting met dengue een verhoogde kans geeft op een levensbedreigende situatie.
Maar dat gezegd hebbende, even de globale cijfers (tot nu toe) op een rijtje:
– Er wonen ruim 150.000 mensen op Curacao.
– In de periode december 2023 t/m februari 2024 zijn er ruim 500.000 toeristen op Curacao geweest met vliegtuig en cruiseschip (cijfers Curaçao Tourist Board).
– Op die aantallen zijn er in de periode december tot eind februari ongeveer 100 personen opgenomen in het ziekenhuis met ernstige gevolgen van dengue. Plus dan uiteraard ongetwijfeld ook nog wel een paar honderd personen die wel besmet zijn geraakt met Dengue maar er gelukkig te weinig last van hadden om in het ziekenhuis te moeten worden opgenomen.
– Elke persoon die besmet raakt is er één teveel, maar op een totaal van grofweg 650.000 mensen die in die 3 maanden voor korte of langere tijd op Curacao waren is het aantal dengue besmettingen op Curacao heel weinig. En dan hebben we het ook nog over de periode dat de uitbraak nog op gang kwam en er dus weinig informatie/voorlichting was dat het virus gaande was dus men was er minder mee bezig om besmetting te voorkomen.
– Ongeveer 40 tot 80% van de personen die besmet raakt met Dengue zal geen of slechts beperkt last krijgen van de symptomen (zie hieronder wat de symptomen van dengue dat zijn).
We willen de risico’s zeker niet bagatelliseren, er is echt wel uitbraak van dengue aan de gang op Curacao en -nogmaals- elke persoon die besmet raakt is er één teveel. Maar door je goed te beschermen tegen muggen is de kans op besmetting zeer klein.
Klein Curaçao & Sunset Cruise
Catamaran: Klein Curacao & Sunset Cruise
Grootste catamarans van Curaçao
Klein Curacao | BlueFinn Charters
Beachhouse met strandbedden
Klein Curacao | Miss Ann
Dengue voorkomen
Het voorkomen van dengue (knokkelkoorts) vooral een kwestie van voorkomen dat je door een besmette mug gebeten wordt. Wat hierbij scheelt, is dat de mug die het dengue-virus kan overbrengen vooral overdag actief is en vrijwel nooit als het donker is.
Bescherming tegen muggen
Om je tegen muggen te beschermen kunnen we je de volgende tips geven:
Draag losse, beschermende kleding
Muggen kunnen vrij makkelijk door strakke kleding heen prikken, dus bijvoorbeeld een strakke lange legging zal niet veel helpen. Beter trek je loszittende kleding aan. Uiteraard wel zo lang mogelijk: een korte broek en hempje zullen weinig bescherming bieden tegen de muggen.
Gebruik DEET
Smeer je regelmatig en goed in met DEET. Bij voorkeur een lotion of spray dat voor 50% uit DEET bestaat. Is het percentage lager, dan helpt het minder goed en moet je sneller opnieuw jezelf insmeren. Een hoger percentage DEET dan 50% is niet nodig: het biedt geen extra bescherming en daarmee smeer je eigenlijk alleen maar onnodig extra gif op je huid.
DEET 50% kopen »
Klamboe
In je slaapkamer kun je een klamboe ophangen om je tijdens de slaap te beschermen tegen de muggen. Zoals al gemeld is de dengue-mug vooral overdag actief, maar wil je het zekere voor het onzekere nemen en sowieso in bed geen last hebben van welke mug dan ook, dan is een klamboe een ideale oplossing. Neem een reisklamboe mee, die is wat makkelijker op te hangen zonder direct schroeven e.d. in het plafond te moeten draaien.
Klamboe kopen »
Airco
Muggen houden niet van kou en wind, dus als je de airco aanzet is dat vrijwel garantie voor een ‘muggenloze’ nacht. Let er wel op dat een airco op Curacao gemiddeld zo’n € 7 per nacht aan stroom verbruikt. Verblijf je in een kleinere accommodatie, dan wordt soms aan het het einde van de vakantie het stroomverbruik nog aan je doorberekend. Dus algemene tip (los van de muggen): als je de ruimte verlaat, doe de airco uit.
Anti-muggen inkopen doen op Curacao
Je kunt ook op Curacao in de supermarkt spullen kopen die helpen in de strijd tegen de muggen:
– Rookspiralen: deze zet je op een schoteltje en steek je aan, waarna de spiraal in ongeveer 3 uur rustig opbrandt. De rook die hiervan komt vinden de muggen niet prettig dus ze vertrekken. Je kunt het een klein beetje ruiken, maar dat is op zich niet hinderlijk.
– OFF!: Eén van de populaire spuitbussen met “anti-muggenspul” is OFF!. OFF! is te koop in groene en oranje variant, de oranje variant helpt bij de meeste mensen beter. Let op: dit is wel echt giftig spul, dus gebruik het niet meer/vaker dan nodig. Maar het werkt wel goed.
In de meeste supermarkten is dit te verkrijgen in een apart afgescheiden drogisterij-gedeelte.
– Muggenmepper: Voor een paar gulden koop je bij een Chinese supermarkt langs de weg eenn muggenmepper. Dat is zo’n tennisracket waarmee je muggen dood kan slaan. Check bij aankoop of de batterijen er bijzitten.
De mug bestrijden
Echt actief de strijd aangaan tegen de muggen op Curacao kan eigenlijk vooral door de broedhaarden te vermijden. Muggen leggen hun eitjes in stilstaand water. Dus zie je b.v. een schoteltje onder een plantenpot op het balkon staan waar een laagje water op staat, kieper dat er dan uit. Staat ergens een verlaten emmer met water er in, draai hem om en zet hem op z’n kop. Etc. Alert zijn op stilstaand water en die situaties zo goed mogelijk opheffen. Dat is eigenlijk het enige dat de burgers kunnen doen in het actief bestrijden van muggen.
Dengue-virus, het verloop
Wat is ongeveer het verloop van het Knokkelkoorts? Stap voor stap:
1- Besmetting
Besmetting kan alleen door een beet van een overdag actieve en besmette vrouwtjes-mug. Dengue kan niet van mens tot mens worden overgedragen, dus heeft je reisgenoot dengue opgelopen dan is er geen risico dat jij door hem/haar ook besmet zult raken.
Nadat de eerste symptomen van dengue zich voordoen, is die persoon nog ongeveer een week besmettelijk voor de muggen. Dus wordt de besmette persoon binnen die periode geprikt door een ‘dengue mug’, dan pikt die mug daarmee het virus op en kan het virus weer overbrengen op een ander persoon. Heeft een niet-besmettelijke mug het virus opgepikt van een besmette persoon, dan duurt het nog 1 tot 2 weken voordat die mug ook besmettelijk is. Dat blijft die mug dan tot haar dood. Een mug kan het virus ook overbrengen op haar eitjes, waarmee de muggen vanuit hun eitjes kunnen uitgroeien tot een volwassen mug die besmettelijk is voor mensen.
2- Incubatietijd
Als je gebeten bent door een mug die het Dengue-virus bij zich draagt, dan kan het tot 2 weken duren voor de eerste symptomen zich aandienen. Maar meestal zal je binnen een dag of 7 al wat merken.
3- Symptomen en verloop
Eerst het goede nieuws: ongeveer 40 tot 80% van de personen die besmet zijn met het Dengue-virus zullen geen symptomen vertonen. Dus je hebt het wel, maar krijgt er heel weinig of geen last van. Theoretische toevoeging: er zijn 4 verschillende types dengue, maar de symptomen zijn voor elk type ongeveer hetzelfde dus dat onderscheid zullen we verder niet benoemen.
Het grootste deel van besmette personen zal als symptomen van de knokkelkoorts milde verschijnselen krijgen. Denk hier aan:
- plotseling opkomende koorts (tot 41°C) met koude rillingen
- hoofdpijn (vooral achter de ogen)
- spier- en/of gewrichtspijn
- huiduitslag op de eerste of tweede ziektedag
Dit wordt doorgaans gezien als niet-ernstige of ongecompliceerde dengue. Blijven de symptomen (heel) mild, dan zul je in eerste instantie waarschijnlijk ook niet aan dengue denken, maar eerder aan een griepje of COVID-19. Na de eerste ziektedagen komen er klachten als misselijkheid, braken, hoesten en keelpijn bij. Als de koorts afneemt, kan er (nieuwe) huiduitslag opkomen op romp, armen/benen en gezicht. Dit zal ongeveer enkele dagen tot 2 weken na de muggenbeet aanhouden.
Als na 2 tot 5 dagen de situatie (snel) verslechtert met o.a. ook verhoogde bloedingsneigingen (o.a. neusbloedingen), dan is er mogelijk sprake van ernstige dengue en kan het levensbedreigend worden als het onbehandeld blijft. Zeker als leidt tot het dengue shock syndroom . Let op: de symptomen van ernstige dengue kunnen zich juist pas aandienen als de koorts daalt. Ernstige dengue treedt op bij ongeveer 1 op de 20 personen die ongecompliceerde dengue oplopen. Signalen die kunnen wijzen op ernstige dengue:
- ernstige buikpijn
- aanhoudend braken
- snelle ademhaling
- bloedingen (o.a. bloedneus of bloedend tandvlees)
- vermoeidheid en rusteloosheid
- bloed in ontlasting
Houd er rekening mee dat elk geval van dengue sterk zelfbeperkend is en vrijwel zeker de reisplannen zal beïnvloeden. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 40% van de personen met dengue-symptomen in het ziekenhuis wordt opgenomen.
4- Behandeling en herstel
Om te beginnen: bij een vermoeden van dengue moet je zo snel mogelijk een (huis)arts raadplegen voor advies. Verder is er helaas geen genezing van dengue aan de orde, het wordt vooral een kwestie van de symptomen behandelen en uitzieken.
1- Bij symptomen die mogelijk op knokkelkoorts wijzen, neem sowieso z.s.m. contact op met een arts. Negeer waarschuwingssignalen niet!
2- Laat je -in overleg met de arts- testen in het ziekenhuis
3- Neem zoveel mogelijk rust en drink veel water
4- Blijf in contact met een arts over het verloop
Is er een vermoeden van ernstige dengue, dan zul je voor behandeling opgenomen worden in het ziekenhuis.
Heb je ongecompliceerde dengue, dan zul je na ongeveer een week herstellen. Herstel zal doorgaans snel gaan en volledig zijn.
Medische hulp
Heb je een vermoeden dat jij of je reispartner mogelijk besmet bent met dengue, twijfel dan niet en neem z.s.m. contact op met een arts. Maar ja… hoe doe je dat op Curacao?
– Is het echt spoed, bel dan 912 voor een ambulance
– Zoek je een huisarts bij jou in de buurt, kijk dan hier. Let op: de vermelde telefoonnummers zijn lokale nummers op Curacao. Mogelijk moet je nog landcode ‘+5999’ ervoor intoetsen om vanaf jouw mobiele telefoon de arts te kunnen bellen.
– Curacao kent diverse commerciële medische organisaties die zich met name richten op toeristen en expats. Op zich zijn dit prima artsen, maar let er op dat het commerciële organisaties zijn dus alles moet betaald worden (meestal achteraf wel te declareren bij je reis- of zorgverzekering). Eén van deze organisaties is MedPoint. N.b.: dergelijke organisaties zijn meestal niet telefonisch bereikbaar, je moet ze via WhatsApp een berichtje sturen en dan wordt er snel contact met jou opgenomen.
Meer over muggen
Wil je meer info over muggen op Curacao en hoe je ze kunt vermijden, lees dan de pagina ‘Muggen op Curacao‘.
De informatie op deze pagina is mede tot stand gekomen door het raadplegen van deze online bronnen:
infodengue.nl
Landelijke Coördinatie Infectieziektenbestrijding (website van RIVM)
Disclaimer: NaarCuracao is geen organisatie met medische expertise. We proberen je via deze pagina relevante informatie te bieden o.b.v. extern verkregen (online) informatie, maar adviseren vooral om bij mogelijke symptomen contact op te nemen met een arts en daar naar te luisteren voor advies op maat. NaarCuracao kan op geen enkele wijze aansprakelijk worden gesteld voor gevolgen van het lezen, opvolgen of toepassen van de informatie (al dan niet van medische aard) op deze pagina. Voor advies bij een medische aandoening moet je ten allen tijde contact opnemen met een (huis)arts of het ziekenhuis.
